ในชีวิตของเรา เรามักจะมีการวางแผนเพื่อจัดการสิ่งต่างๆ ยกตัวอย่างเช่น วางแผนงาน วางแผนการใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน วางแผนการเดินทาง หรือ แม้กระทั่งในการเล่นเกม ที่มีทางเลือกหลายๆทาง ดังนั้นเราจึงต้องมีการวางแผนเพื่อจัดการกับสถานการณ์นั้นๆ อย่างเหมาะสม โดยเราจะจัดการแผนการต่างๆ เหล่านั้น จากการเขียน หรือวาดขึ้นมา ออกแบบทางเลือกที่สามารถเกิดขึ้นได้ และเลือกวิธีจัดการที่ดีที่สุดสำหรับเหตุการที่จะเกิดขึ้น
Game Theory(ทฤษฎีเกม) เป็นสาขาวิชาที่มีการนำมาประยุกต์ใช้อย่างมากมาย ยกตัวอย่างเช่น ด้านเศรษฐศาสตร์ ,รัฐศาสตร์ แม้แต่ชีววิทยา โดยเกี่ยวข้องกับการวิเคราะห์การตัดสินใจของบุคคล หรือ กลุ่มบุคคล ในสภาพแวดล้อมต่างๆ และการตัดสินใจเหล่านั้นส่งผลต่อ ผลลัพธ์ อย่างไร? เครื่องมือที่สำคัญที่สุดอย่างหนึ่งของ Game Theory (ทฤษฎีเกม ) คือ Game Trees (แผนผังเกม) ซึ่งเป็นการแสดงกระบวนการตัดสินใจในแบบแผนภาพ Game Trees (แผนผังเกม) สามารถใช้เพื่อวิเคราะห์สถานการณ์ได้หลากหลาย ตั้งแต่เกมง่ายๆ เช่น โอเอกซ์ ไปจนถึงปฏิสัมพันธ์เชิงกลยุทธ์ที่ซับซ้อนระหว่างประเทศ
โป๊กเกอร์ ในปัจจุบันที่มีการพัฒนาการเล่นขึ้นอย่างมาก โดยมีการนำ Game Theory (ทฤษฐีเกม) มาช่วยในการเล่นโดยมีจุดมุ่งหมายคือสร้างการเล่นที่สมบูรณ์ไม่ให้มีจุดอ่อน หรือข้อบกพร่องในการเล่นให้คู่ต่อสู้ หรือฝ่ายตรงข้ามโจมตี นั่นหมายความว่าเราสามารถสร้างกำไร โดยลดข้อผิดพลาดจากการเล่น ทำให้คุณสามารถเล่นโป๊กเกอร์ได้ในระดับที่สูงขึ้นไปเรื่อยๆ
ดังนั้น Game Trees หรือภาพแผนผังจึงเป็นส่วนหนึ่งของ Game Theory ที่สําคัญโดยใช้เป็นเส้นทางในการศึกษาการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ในทฤษฎีเกม
Game Trees คือการแสดงเส้นทางในรูปแบบของภาพการตัดสินใจของเกมตามลําดับเป็นแผนภาพคล้ายต้นไม้ที่แสดงผลลัพธ์ที่เป็นไปได้ของเกมโดยพิจารณาจากตัวเลือก และกลยุทธ์ของผู้เล่นแต่ละคน Game Trees หรือภาพแผนผังเกม ประกอบด้วยโหนด (จุดตัดสินใจ,กิ่งหลัก) และ ขอบโหนด (ก้านที่แตกออกจากกิ่ง) ที่แสดงถึงทางเลือกการตัดสินใจ และผลลัพธ์ที่แตกต่างกันซึ่งสามารถทําได้ในแต่ละจุด
ประเภทของ Game Tree
- เกมที่มีการตัดสินใจขยายได้ – เกมเหล่านี้เป็นเกมที่การตัดสินใจของผู้เล่นจะนำไปสู่ชุดโหนดใหม่ที่มีการตัดสินใจต่อโหนดก่อนหน้า จนกว่าเกมจะจบสุดท้ายที่โหนดเทอร์มินัล แผนผังเกมประเภทนี้มีประโยชน์เพื่อใช้วิเคราะห์เกมที่มีความซับซ้อน เช่น หมากรุก ตัวอย่างเช่น ในหมากรุกแต่ละการเคลื่อนไหวที่ทำโดยผู้เล่น A จะนำไปสู่การตอบโต้ ของผู้เล่น B หรือ ใน โป๊กเกอร์ Action ของผู้เล่น A จะนำไปสู่ Action ของผู้เล่น B
2. เกมรูปแบบปกติ – เป็นเกมที่ผู้เล่นทุกคนตัดสินใจพร้อมกัน ในเกมเหล่านี้ผู้เล่นเลือกชุดกลยุทธ์ และผลตอบแทนจะขึ้นอยู่กับกลยุทธ์ที่เลือก ยกตัวอย่างเกมที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจพร้อมกัน เช่น เป่ายิ้งฉุบ
3. เกมข้อมูลที่สมบูรณ์แบบ – ในเกมประเภทนี้ ผู้เล่นทุกคนมีข้อมูลที่ครบถ้วนเกี่ยวกับ Game Trees รวมถึงการเคลื่อนที่และผลตอบแทนที่เป็นไปได้ทั้งหมด หมากรุกและหมากฮอสเป็นทั้งเกมข้อมูลที่สมบูรณ์แบบ เนื่องจากผู้เล่นทุกคนสามารถมองเห็นกระดานทั้งหมดและการเคลื่อนที่ที่สามารถเป็นไปได้ทั้งหมด
4. เกมข้อมูลที่ไม่สมบูรณ์ – ในเกมเหล่านี้ผู้เล่นมีข้อมูลที่ไม่สมบูรณ์เกี่ยวกับแผนผังเกม หรือเกี่ยวกับกลยุทธ์ที่ผู้เล่นอื่นใช้ ยกตัวอย่างเช่น โป๊กเกอร์เป็นตัวอย่างของเกมข้อมูลที่ไม่สมบูรณ์ เนื่องจากผู้เล่นไม่รู้ว่าฝ่ายตรงข้ามถือไพ่ใบไหน และจะเลือก Action ต่อฝ่ายตรงข้ามอย่างไร
แนวคิดของ Game Theory ที่นำ Game Trees มาใช้
- ทางเลือกในการตัดสินใจ : ใน Game Trees แผนผังเกมทางเลือกในการตัดสินใจจะแสดงด้วยโหนด (เป็นจุดสมมุติ เพื่อเริ่มตัดสินใจ หรือผลลัทธ์ของการตัดสินใจ) ซึ่งแต่ละโหนด แสดงถึงทางเลือกทั้งหมดที่สามารถทำได้ ซึ่งนำไปสู่ผลลัพธ์ที่แตกต่างกัน ตัวอย่างเช่น ในเกมหมากรุก หมายถึงทางเลือกในการตัดสินใจเดินตัวหมาก ใน โป๊กเกอร์ หมายถึงทางเลือกในการตัดสินใจ Raise Call Fold
- การดำเนินการ: การดำเนินการหมายถึง การที่คุณเลือกตัดสินใจดำเนินการอย่างใด หลังจากที่คุณเลือกทางเลือกแล้ว ตัวอย่างเช่น ในเกมหมากรุกคุณเลือกที่จะเดิน ม้า.. ในการเล่นโป๊กเกอร์คุณเลือกที่จะ Raise
- ผลลัพธ์: ผลลัพธ์ของการดำเนินการจะแสดงโดยโหนดเทอร์มินัล ของ Game Trees โหนดเทอร์มินัลคือโหนดที่ไม่มีขอบใด ๆ (ไม่มีทางเลือกในการตัดสินใจ หรือตัวเลือกในการดำเนินการใดๆ ต่อไปอีก) แต่ละโหนดเทอร์มินัลแสดงถึงผลลัพธ์ที่แตกต่างกันของเกม ตัวอย่างเช่น ในการเล่นโป๊กเกอร์ หมายถึง การชนะ (Win) แพ้ (Lose)หรือ เสมอ (Draw)
- ผลตอบแทน EV : ใน Game Theory ทฤษฎีเกมผลตอบแทนจะถูกใช้เพื่อแสดงมูลค่า ที่ผู้เล่นแต่ละฝ่ายจะได้รับผลตอบแทนจะแสดงเป็นตัวเลขที่โหนดเทอร์มินัลของแผนผังเกม ตัวอย่างเช่น ในเกมหมากรุกผลตอบแทนอาจแสดงด้วยจำนวนหมากกินได้ หรือ คะแนนจากตำแหน่งหมากที่ได้เปรียบ ส่วนในทางโป๊กเกอร์ หมายถึงการเล่นที่มีค่าผลตอบแทน EV+ หรือ – นั่นเอง
5. การคำนวณผลลัพธ์ย้อนกลับ : การคำนวณผลลัพธ์ แบบย้อนกลับเป็นเทคนิคที่ใช้ในการหาค่า ความได้เปรียบ หรือ ความเหมาะสมแบบ ย้อนกลับผ่าน Game Trees เพื่อกำหนดกลยุทธ์ที่ดีที่สุดสำหรับผู้เล่นแต่ละคน อ่านแล้วอาจจะงง มองไม่เห็นภาพ ลองทำความเข้าใจจากตัวอย่าง เช่น ในเกมหมากรุก การคำนวณผลลัพธ์ แบบย้อนกลับจะเริ่มต้นที่โหนดเทอร์มินัล (ชนะ แพ้ เสมอ หรือ คะแนนที่สูงที่สุด) จากการคำนวณล่วงหน้าตามระดับชั้นที่ตั้งค่าไว้ และทำการคิดย้อนกลับผ่านแผนผังเพื่อกำหนดการตัดสินใจที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้เล่นแต่ละคน
เมื่อเราทำความเข้าใจใน Game Trees ในเบื้องต้นแล้ว เรามาทำความเข้าใจว่า Game Trees มีประโยชน์ และสามารถนำมาใช้ในเกมโป๊กเกอร์ได้อย่างไร
เนื่องจากการศึกษา Advance Poker ในปัจจุบัน ได้มีการนำคอมพิวเตอร์ มาใช้ในการช่วยวิเคราะห์แผนการเล่นตาม Game Theory ทำให้เราต้องศึกษาทำความเข้าใจ Game Theory โดยมี Game Trees เป็นส่วนประกอบ ดังนั้นการศึกษา Game Trees จะช่วยทำให้เราสามารถ เรียนรู้ ทำความเข้าใจ และพัฒนาการเล่นจากความเข้าใจได้ดียิ่งขึ้น
จากการศึกษา Game Trees ที่ได้แนะนำในบทความนี้ทำให้เราทราบถึง Action ที่โปรแกรม Solver แนะนำ และเราได้เลือกนำมาดำเนินการ ในแต่ละจุดว่ามีการดำเนินการอย่างไรจากตัวอย่าง ของ GTO wizard ที่ผู้เล่นที่ตำแหน่ง BTN open raise ที่ 2.5 BB
ผู้เล่นที่ตำแหน่ง BB เลือกที่จะ Call และดำเนินการต่อเนื่องตาม Game Trees ของโปรแกรม
ทำให้เราศึกษาได้ว่าตาม Game Theory มีการดำเนินการ (Action) อย่างไร? มีตัวเลือกอะไรบ้าง (Bet sizing)? การดำเนินการนั้นมีผลลัพธ์ และผลตอบแทนต่อการดำเนินการนั้นอย่างไร(EV+,-) ? หมายความว่าเรามีแผนการเล่นที่ Optimal ตั้งแต่เริ่มต้นทางเลือกในการตัดสินใจจนถึงโหนดเทอร์มินอล ทำให้การเล่นโป๊กเกอร์ของคุณเป็นการเล่นที่ไม่สามารถถูกโจมตีได้ (ในกรณีที่คุณสามารถจดจำการเล่น และสิ่งที่ Solver แนะนำได้ )
ดังนั้น Game Trees จึงเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังสำหรับการวิเคราะห์การตัดสินใจตามลำดับ โดยจะทำให้คุณเห็นภาพรวมถึงกระบวนการ และผลลัพธ์ที่เป็นไปได้ของเกมโป๊กเกอร์ที่สามารถดำเนินการได้ และสามารถใช้เพื่อกำหนดกลยุทธ์ที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้เล่นแต่ละคนนอกจากนั้นยังช่วยให้คุณสามารถแก้ไขเพิ่มเติมตัวเลือกในแต่ละโหนด เพื่อความสามารถในการหาจุดสมดุลย์ หรือเพิ่มกำไรในระยะยาวในการเล่นโป๊กเกอร์ด้วยการใช้งานโปรแกรม Solver ที่ใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพที่สุดในปัจจุบัน ตามแนวคิดของ Game Theory (ทฤษฎีเกม) ดังนั้นการวางแผนผังเกมจะช่วยให้คุณสามารถกำหนดกลยุทธ์ที่เหมาะสมที่สุดเพื่อชนะเกมได้ การทำความเข้าใจ Game Trees จึงเป็นเครื่องมือสำคัญสู่ความสำเร็จ